De fractie van de Seniorenpartij Alkmaar verdiept zich, hoe
kan het ook anders, in de rol en positie van senioren in Alkmaar. Het is een
steeds groter wordende groep in Alkmaar die zorg en aandacht verdient. De
Seniorenpartij Alkmaar stelt zich op het standpunt dat, waar de doelgroep
Senioren (55-plussers) inmiddels boven de 40% van de Alkmaarse bevolking
bedraagt, deze serieuzer mag worden behandeld. Dat strookt (nog) niet met het
standpunt van het Alkmaars college dat zich tevreden stelt met een versnipperde
benadering van senioren in diverse portefeuilles.
De Seniorenpartij Alkmaar heeft haar oor te luisteren
gelegd bij collega’s in den lande en op basis van verkregen input een
ontwikkel-agenda “KOM OP (VOOR) SENIOREN”
opgesteld. Een bespreekstuk en een eerste aanzet om juist voor de verkiezingen
2022 te komen tot vaststelling door de gemeenteraad van Alkmaar van de kaders
voor een integraal Seniorenbeleid. Tijdens de begrotingsbehandeling 2021 heeft
de Seniorenpartij Alkmaar alle fracties en de gemeenteraad gevraagd om hun
input en vanuit diverse hoeken steun toegezegd gekregen.
De ontwikkel-agenda is een1e document in een reeks van drie
(2e document: uitgewerkte 10 Actielijnen en 3e document: voorstel aan commissie
met mogelijk concept-kaderstelling
Seniorenbeleid) om te komen tot vaststelling van integraal
Seniorenbeleid.
Allereerst wordt nu een bespreking voorgesteld met
vertegenwoordigers van die fracties die daarin geïnteresseerd zijn (1). Het
resultaat van deze bespreking, dat gezien zal worden als verbetering van de
huidige tekst, zal in de ontwikkel-agenda worden aangepast; er ontstaat een
groter draagvlak (2). Vervolgens zal het bespreekstuk aan geïnteresseerde Alkmaarders
en Alkmaarse organisatie worden voorgelegd.
De werkorganisatie van de gemeente Alkmaar zal daarvoor natuurlijk ook
van harte worden uitgenodigd (3). Een nieuw (verbeterd) resultaat zal ontstaan
(4) dat dán in een voorstel aan de commissie Sociaal kan worden voorgelegd (5).
De Seniorenpartij Alkmaar verheugd zich dan op behandeling
in de commissie Sociaal waarbij de in de aanloop (3) bedoelde geïnteresseerden
worden uitgenodigd. Het voorstel dat aan de commissie wordt voorgelegd houdt de
ontwikkel-agenda “KOM OP (VOOR)
SENIOREN” in die leidraad vormt voor de kaders van Seniorenbeleid door de
gemeenteraad vast te stellen. De dan uitgewerkte aspecten REALISATIE EN
MONITORING, FINANCIEEL, COMMUNICATIE, BESTUURLIJKE COMMUNICATIE maken
vervolgens onderdeel uit van de kaders integraal Seniorenbeleid gemeente
Alkmaar.
Fractie Seniorenpartij Alkmaar,
Arie Epskamp
Cor van Vliet
Peter van der Heijde
Frits Kaijer-Stouten
-1-
INHOUDSOPGAVE ONTWIKKEL-AGENDA SENIORENBELEID “KOM (OP)
VOOR SENIOREN”
1. INLEIDING
2. ALKMAAR IN
CIJFERS
3. VISIE
4. WAT DOEN WE
AL
5. INTEGRAAL
SENIORENBELEID OP ACTIELIJNEN
6. VOORTGANG,
REALISATIE EN MONITORING
7. FINANCIEEL
8. COMMUNICATIE
BIJLAGEN:
A. CIJFERS OVER
ALKMAAR
B. HOE IS DEZE
AGENDA TOT STAND GEKOMEN?
-2-
1. INLEIDING
Bijna 42% van de inwoners van Alkmaar is ouder dan 55 jaar
en dit percentage zal de komende jaren verder stijgen. De doelgroep
senioren/ouderen is daarmee een groep mensen die niet over het hoofd gezien kan
en mag worden. Het is een zeer diverse doelgroep, met een grote variatie aan
achtergrond, vitaliteit, levensstijl, opleidingsniveau en inkomenspositie.
Mensen ook met heel verschillende behoeftes en interesses. DE oudere bestaat
niet, ondanks dat de hele doelgroep in de beeldvorming in het algemeen vaak als
kwetsbaar wordt gezien.
Een vergrijzende samenleving brengt een aantal uitdagingen
met zich mee voor de overheid en die samenleving. Maar het biedt zeker ook
kansen ! Het aantal mensen dat een zorgvraag heeft zal stijgen. Maar ook het
aantal mensen dat zich actief inzet voor hun omgeving, als vrijwilliger,
bestuurslid, mantelzorger, oppas oma/opa, of op een andere manier als aanbieder
van waardevolle kennis en ervaring. De oudere is ook consument van bijvoorbeeld
horeca, winkels, cultuur en sport.
Ondanks dat de groep 55-plussers groot is en belangrijk
voor Alkmaar, heeft het college van burgemeester en wethouders besloten van het
Seniorenbeleid GEEN zelfstandig (lees: integraal) beleidsterrein/-veld te
maken. Tijdens de begrotingsbehandeling 2021 in de raadsvergadering van
november 2020 meldde het college nog wel dat Seniorenbeleid versnipperd is
onder gebracht in diverse portefeuilles. Bij de behandeling in de commissie
Sociaal van de Agenda Lokaal Volksgezondheidsbeleid op 14 januari 2021 heeft de
Seniorenpartij Alkmaar nogmaals aandacht voor de senioren gevraagd.
Bijvoorbeeld in de vorm van een ambitiegroep (mede gelet op de getoonde
grafieken op de blz. 27 en volgende). Weinig
respectvol daarbij is de aanduiding van de doelgroep door een oude man met een
stok te tekenen en een oude vrouw met een grijs knotje.
Initiatiefnemers
willen dat e.e.a. verandert in een integraal beleid dat mede de basis vormt
voor het collegeprogramma voor de periode 2022 – 2026.
Het doel van een
integraal Seniorenbeleid is: de kwetsbaarheid in de verschillende leefgebieden
zo lang mogelijk voorkomen.
Het gaat daarbij dus vooral om preventie, zoals het
voorkomen van eenzaamheid, dementie en andere problemen die ervoor zorgen dat
mensen kwetsbaar en meer afhankelijk worden. Inzet is mensen zo lang mogelijk
de regie over hun eigen leven te laten behouden en vitaal te blijven. Door voor
deze richting te kiezen, richt het voorgenomen beleid zich niet alleen om de
behoefte aan zorg zo lang mogelijk uit te stellen en te voorkomen dat deze voor
de maatschappij onbetaalbaar wordt, maar vooral om te zorgen dat mensen op een
fijne manier ouder kunnen worden in Alkmaar, desgewenst een zinvolle en
betekenisvolle bijdrage kunnen leveren aan en in hun omgeving en de stad en
plezier blijven houden in het leven.
Omdat preventie en bewustwording, ook in de communicatie,
rode draden zijn door het Seniorenbeleid, is er als startleeftijd voor het
gewenste seniorenbeleid gekozen voor 55 jaar.
55-plussers zullen zich niet allemaal aangesproken voelen
door de term “ouder” en kunnen deze zelfs als beledigend ervaren. 55-plussers
zullen gerust (aanname) van mening verschillen als het gaat om hoe men
aangesproken wordt. Ten behoeve van de leesbaarheid van deze ontwikkel-agenda
én omdat deze agenda de grondslag gaat vormen van het gewenste integraal
Seniorenbeleid, kiezen initiatiefnemers ervoor in deze agenda voor om toch van
Senioren te spreken en dat zonder een negatieve waarde aan het woord te willen
verbinden of zonder een oordeel te willen geven over hoe oud iemand zich voelt:
Leeftijd is immers een getal!
-3-
Een integraal Seniorenbeleid is verweven met een groot
aantal thema’s en andere beleidsterreinen, zoals de WMO, wonen, veiligheid,
cultuur, armoedebeleid, sport en werkgelegenheid. Om te kunnen bereiken dat
inwoners gelukkig en gezond ouder worden in een veilige omgeving, ligt het voor
de hand dat het Seniorenbeleid op al die gebieden onder de aandacht zijn.
Uitgangspunt daarbij is dat op al die terreinen wordt samengewerkt, met
partners binnen de overheid, met partners in de gemeente Alkmaar en met de
oudere inwoners zelf. Dat geldt dus ook voor de bespreking/beoordeling van dit
document.
Maar waarom een ontwikkel-agenda en wat is dat eigenlijk?
Daar wordt voor gekozen omdat een agenda aangeeft hoe we iets willen aanpakken
en wanneer we dat gaan doen: hoe willen we samenhangend Seniorenbeleid richting
geven in de periode 2022 – 2026? Waar willen we onze ondersteuning aan de
senioren in de komende jaren op richten en wat maakt dat tot een integrale
opzet.
Deze
ontwikkel-agenda kan worden beschouwd als een kapstok, waaraan het aanbod in de
periode 2022 – 2026 wordt gehangen en die door thema vorm en inhoud te geven.
Wat is de verdere inhoud van dit document:
– hoe staat het beleid gericht
op senioren ervoor in Alkmaar
– wat is de
visie van de gemeente Alkmaar op het Seniorenbeleid voor de komende jaren
– welke
activiteiten worden er in onze gemeente uitgevoerd voor senioren
– op welke
thema’s willen we het Seniorenbeleid ontwikkelen en het bestaande versnipperd
beleid integreren.
Integreren en ontwikkelen. Zo dient het Seniorenbeleid te
worden benaderd. Naast de senioren zelf zullen ook andere Alkmaarders en
Alkmaarse organisaties bij deze beleidsontwikkeling worden betrokken. Logisch
is dan ook dat onze kennisinstellingen en hun netwerken gevraagd worden actief
mee te denken
Na bespreking van dit document ontstaat een prettig
leesbaar stuk waarin de Alkmaarse senior zich herkent, dat thema’s bespreekt
die hen raken, waardoor senioren zich aangesproken voelen.
Hoe gaan we nieuw integraal beleid realiseren? De in deze
agenda genoemde actielijnen worden uitgewerkt in een concrete uitvoeringsagenda
en uitgevoerd onder verantwoordelijkheid en regie van de gemeente Alkmaar. Voor
sommige thema’s zal nog nader onderzoek moeten worden verricht of een plan van
aanpak moeten worden opgesteld. Opzet is alle actielijnen in een planning
(agenda) te zetten voor een uitvoering voor zowel de korte als de (middel)
lange termijn. Dat vraagt ambtelijke én bestuurlijke inzet van de
werkorganisatie en het college van burgemeester en wethouders. Gebruikmaking
van de agenda biedt het college de mogelijkheid de gemeenteraad periodiek over
de voortgang binnen de diverse actielijnen te informeren.
-4-
2. ALKMAAR IN CIJFERS
Een onderdeel van de basis voor het beleid van de gemeente
Alkmaar wordt gevormd door cijfers van erkende instellingen. Zelf doet de
gemeente Alkmaar geen onderzoek meer; maar gegevens kunnen onder meer worden
gevonden bij het CBS, “waar staat je gemeente”, de GGD en de gemeentelijke
basis administratie.
Hiervoor heeft u kunnen lezen dat de Alkmaarse bevolking
vergrijst. Gegevens “ waar staat je gemeente” (2020): in Alkmaar is het aantal
55-plusser (36.844) 34% van de totale bevolking, terwijl het aantal 75-plussers
(8.823) 8.2% bedraagt.
Het aandeel senioren in Alkmaar zal de komende jaren nog
flink toenemen. Over 20 jaar is ca. 50%van onze bevolking 50-plus (CBS, Regionale prognose leeftijdsopbouw
Alkmaar, peiljaar 2018).
Steeds meer mensen wonen langer zelfstandig. Dat is
geaccepteerd overheidsbeleid. Met het ouder worden neemt ook het risico op
eenzaamheid toe (“Waar staat je gemeente”: 2016 voelde 43.2% van de Alkmaarders
zich eenzaam. Ondanks dat iedereen eenzaam kan worden in zijn/haar leven, kan
een veerband tussen eenzaamheid en leeftijd niet worden ontkend. Die treedt het
meest op vanaf 75 jaar, bijvoorbeeld door het overlijden van dierbaren, minder
mobiliteit door bijvoorbeeld slechter lopen of door toenemende
gezondheidsklachten.
(Statistiek leeftijdsopbouw Alkmaar, nader in te vullen.)
Uit nader onderzoek zal moeten blijken wat het ervaren
geluk van senioren is. Een gelukkig mens voelt zich vaker vitaler dan wanneer
sprake is van fysieke beperkingen en eenzaamheid.
3. VISIE
“Een vitale stad waar mensen op een gelukkige, gezonde
manier ouder kunnen worden in een veilige omgeving”. Is dat het motto voor deze
ontwikkel-agenda? Een vitale stad staat voor een groene, veilige en
toegankelijke leefomgeving, inwoners die meetellen en meedoen, een plek waar
mensen zichzelf mogen zijn, waar goede (basis)voorzieningen aanwezig zijn en
waar mensen zich kunnen ontplooien. Het is ook de plek waar senioren een actief
leven kunnen leiden, een leven waar zij zelf zo lang mogelijk de regie over
kunnen voeren. Waar mensen gezond ouder kunnen worden en toegang tot zorg
hebben als dat nodig is. Het is ook daar waar senioren met respect worden
behandeld en gezien worden als waardevolle mensen met veel kennis en ervaring.
Het zal moeten gaan over een vitale stad waar inwoners niet
betutteld worden en waar ze hun leven lang afhankelijk zijn van de overheid of
van beroepskrachten. Een gelukkig leven voor senioren in Alkmaar is juist
gebaseerd op (zo veel en zo lang mogelijk) zelfredzaamheid, regie over het
eigen leven. Dát leven wordt vanuit de overheid en professionele organisaties
ondersteund als er beperkingen zijn. Maar natuurlijk ook door vrijwilligers en
mantelzorgers met hun levenservaring, opgedane kennis en vaardigheden.
Deze visie resulteert in een voorstel te komen tot 10
uitgewerkte Actielijnen (zie onder 5). Het resultaat daarvan zal na bespreking
in de commissie Sociaal aan het college worden voorgelegd.
-5-
Dat moet naar het oordeel van de initiatiefnemers nog vóór
de verkiezingen in 2022 plaatsvinden met het oog op opname daarvan in een
concept beleidskader ten behoeve van een volgend collegeprogramma. Actielijnen
zullen naar schaal worden uitgevoerd. Uitwerking kan geschieden voor heel Alkmaar,
over voor bepaalde wijken en zelfs op straatniveau als daar een oplossing ligt.
4. WAT DOEN WE AL?
Dat is een goede vraag. Voor het integraal Seniorenbeleid
en de ontwikkeling daarvan is het zaak met een aantal organisaties in Alkmaar
op een rij te zetten wat er allemaal in Alkmaar voor ouderen georganiseerd
wordt. Dat óók binnen de gemeente Alkmaar, aangezien beleid voor senioren,
aldus het college, over diverse portefeuilles verdeeld (versnipperd) is. Vooral
gekeken moet worden naar activiteiten die niet (direct) met Zorg te maken
hebben, omdat integraal Seniorenbeleid niet over Ouderenzorg gaan. De Zorg
namelijk is een apart thema binnen de Wmo. Wel kan sprake zijn van mogelijk
aanvullende aanbevelingen.
Sprake zal zijn van activiteiten die anders of beter
kunnen, of dat het goed zou zijn activiteiten ook in andere wijken (of buurten)
te organiseren. Het kan gaan om een gewenst aanvullend aanbod. Ook het
stopzetten van activiteiten is mogelijk omdat, hoe goed bedoeld ook, niet
bereikt wordt wat vooraf als opbrengst gold. Bij bundeling van bedoelde
activiteiten zal blijken of sprake is van juiste prioriteiten of een
verschuiving daartussen nodig is.
Inventarisatie van dat “wat we al doen” zal zonder twijfel
leiden tot de conclusie dat er zinvolle activiteiten voor senioren worden
georganiseerd en dat er allerlei voorzieningen voor senioren zijn ter
ondersteuning. Want er wordt door tal van verenigingen en stichtingen in
Alkmaar hard gewerkt om activiteiten voor senioren uit te voeren. Inzet door
beroepskrachten en vrijwilligers, buren, buurtgenoten, jong en oud, allen
mensen die hart hebben voor senioren.
Een aantal senioren zal zeker nog geen gebruik maken van
activiteiten of voorzieningen. Dat kan zijn vanwege mobiele beperkingen en/of andere
gezondheidsproblemen. Maar ook omdat ze het eng vinden zomaar bij een
activiteit naar binnen te stappen of zich niet aangesproken voelen door het
aanbod. Ook natuurlijk omdat senioren niet weten dat sommige activiteiten
bestaan, mede veroorzaakt doordat ze nog niet of te weinig vaardig zijn met
laptop of smartphone. Het zichtbaar maken van het activiteitenaanbod: daar is
zeker ook een slag in te slaan.
(Voorbeelden: huisbezoeken, de Zonnebloem, sociaal
restaurant, sportieve en culturele activiteiten, activiteiten voor
LHBTI-ouderen, enz)
5. EEN SPOORBOEKJE VOOR HET SENIORENBELEID, “KOM OP (VOOR)
SENIOREN”.
Wat de Seniorenpartij Alkmaar betreft zou uitwerking
plaatsvinden van de volgende Actielijnen. Bij bespreking van dit document
kunnen daarin aanpassingen worden aangebracht, kunnen Actielijnen worden
geschrapt, samen- of toegevoegd. In iedere Actielijn zullen mogelijkheden zijn
om verschilden leeftijdsgroepen en doelgroepen met elkaar te verbinden.
Actielijn 1. Eenzaamheid
en verbinding
Zoals gezegd, we gunnen iedere inwoner om gelukkig te
worden in Alkmaar. Omstandigheden zijn er natuurlijk die niemand altijd
gelukkig is door bijvoorbeeld pech, ziekte. Steekwoorden die in dit kader
kunnen gelden zijn:
- het leven als zinvol blijven ervaren
- een goede lichamelijke en geestelijke gezondheid
- goede relaties hebben met andere mensen
-6-
Iedereen kan getroffen worden door eenzaamheid, dat speelt
ook bij de ouder worden senior. Niet dat eenzaamheid raar is, het hoort bij een
deel van het leven. Het is wenselijk eenzaamheid op te sporen, te erkennen en
bespreekbaar te maken. In Noord-Holland zijn diverse samenwerkingsverbanden die
eenzaamheid in al zijn facetten benaderen. Wat de Seniorenpartij Alkmaar
betreft wordt ingezet op de sociale eenzaamheid(= het niet -kunnen- maken van
verbinding). Dan hebben mensen een klein of zelfs geen netwerk, of een netwerk
waarmee geen verbinding gemaakt wordt omdat activiteiten bijvoorbeeld niet
aanspreken. Essentie van deze Actielijn: het ons richten op het voorkomen ,
signaleren en aanpakken van sociale eenzaamheid. Aandacht daarbij is er ook
voor mantelzorgers die als gevolg van hun mantelzorgtaak hun sociale netwerk
zien slinken. (Hierbij onder andere aansluiten bij actieprogramma Rijk: Eén
tegen Eenzaamheid met de mogelijkheid gelden te verkrijgen voor een lokale
aanpak).
Actielijn 2. Het
verbinden van jong en oud
Als rode draad door dit spoorboekje loopt de inzet jong(er)
en oud(er) te verbinden. Jongeren kunnen iets voor de ouderen betekenen en
omgekeerd. Steekwoorden in dit kader:
– met elkaar kennis
maken
- elkaar helpen, van elkaar leren, begrip krijgen
voor elkaar
- bij elkaar (in de buurt) wonen
- projecten oppakken tussen scholen en
zorginstellingen en senioren in de buurt
Actielijn 3. Dementievriendelijkheid
Bekend is dat dementie in de komende decennia toeneemt,
maar ook nu al veel mensen bezighoudt. De kans op dementie neemt toe naarmate
de leeftijd vordert, dus ook in Alkmaar.
Reden dat voorgesteld wordt bij de uitwerking van deze
actielijn als uitgangspunt te kiezen dat:
- mensen met dementie zo lang mogelijk meedoen in
de maatschappij
- mensen met dementie begeleidt worden en
mantelzorgers ondersteund
- kennis over dementie verspreidt wordt binnen
professionele organisaties, winkels, verenigingen en bij inwoners
- gerichter geïnformeerd gaat worden over
bewustwording voor gezonde leefstijl
Actielijn 4. Armoede
en (arbeids)participatie
Armoede zal er zeker zijn, ook onder senioren en die zorgt
onder meer voor dat zij minder of niet kunnen meedoen in de maatschappij. Een
(grote) groep senioren krijgt AOW met een klein pensioen. Dat is geen vetpot en
het ontbreekt dan ook eenvoudigweg aan geld om een lidmaatschap van een
vereniging te betalen of voor de aanschaf van digitale media. Ook
laaggeletterdheid vormt een oorzak van armoede onder senioren. In dit kader kan
ook nog als reden gelden dat er geen gebruik wordt gemaakt van sociale voorzieningen.
Het hoeft geen betoog dat verder gegaan moet worden met het stimuleren gebruik
te maken van voorzieningen als huur- en zorgtoeslag en kwijtschelding van
gemeentelijke- en waterschapsbelasting. Arbeidsparticipatie van de 55-plusser
onder uitkeringsgerechtigden is een manier om ervoor te zorgen dat een (beter)
pensioen kan worden opgebouwd. Wat kan er voor die groep (nog meer) gedaan
worden (een loket voor de oudere werkzoekenden?).
Actielijn 5. Vitaal
en gezond ouder worden.
Zo vitaal en gezond mogelijk oud(er) worden wordt steeds
belangrijker. Vitaliteit is meer dan gezondheid, het is ook de regie op het
eigen leven: zo lang mogelijk zelfredzaam blijven. Daarin zijn nog stappen te
zetten, waaronder:
- senioren aanspreken op de eigen
verantwoordelijkheid zo lang mogelijk de regie te houden
- senioren faciliteren en helpen om zo lang
mogelijk zelf de regie te houden
-7-
Actielijn 6. De
digitale maatschappij
De digitale middelen spelen een steeds grotere rol in de
maatschappij. Er zijn senioren die daarmee niet handig zijn en het gevoel
krijgen daardoor geïsoleerd te raken van communicatie en informatie. Ook de
onder Actielijn 4 genoemde laaggeletterdheid speelt daarbij een rol en dat
noodzaakt dat papieren informatie nog steeds belangrijk is (zie bijvoorbeeld de
discussie over de papieren bezoekerskaart). Maar digitalisering biedt ook
kansen, want zo bieden social media de mogelijkheid gevoelens van eenzaamheid
en onveiligheid tegen te gaan. Het is wel zaak dat senioren dan iemand “in de
buurt” hebben die kan helpen bij het gebruik van social media en leren er op
een veilige manier mee om te gaan.
Actielijn 7. Ouderen
doen en denken mee
De Seniorenpartij Alkmaar spreekt de wens uit dat zoveel
mogelijk senioren willen meedoen en meedenken bij het bespreken en beoordelen
van dit document, de Actielijnen en de uitvoering ervan. Het idee is dan ook
jaarlijks, of een paar keer per jaar, discussiepanels en/of bijeenkomsten te
organiseren om te praten over de voortgang van het beleid, dan wel de
uitvoering daarvan. Van onderop vorm geven in goede samenwerking met de
doelgroep zelf, maar zo mogelijk ook met andere betrokken (jongere) mensen.
Actielijn 8. Een
veilige woon- en leefomgeving
Een veilige oude dag, wie wil dat nou niet! Maar zo
eenvoudig als hier geschreven is dat zeker niet, want veiligheid kent diverse
aspecten. Wat te denken van:
- toegankelijke en veilige openbare ruimten
(beoordeling ervan door ervaringsdeskundigen)
- voldoende levensloop-bestendige woningen
- de toepassing van domotica
- Inzet van (vrijwillige) ouderenadviseurs of
gerichte één-op-één gesprekken
- voorlichting over veiligheid in huis,
valpreventie, babbeltrucs, ouderenmishandeling en (internet)oplichting
Actielijn 9. Communicatie
en beeldvorming
In Alkmaar wordt momenteel met senioren gecommuniceerd via
digitale middelen en soms via een weekblad. Vraag is of dat de beste methoden
zijn om senioren te bereiken. De Seniorenpartij Alkmaar is daarbij ook van
mening dat er positiever beeld over senioren kan worden ontwikkeld. De senior
mag gezien worden!!
Actielijn 10. Kennisdeling
Naast veel doen, nadenken en onderzoeken van, over en voor
senioren is het zaak met hen in gesprek te blijven. Met deze kennisdeling
(inwoners, organisaties, medewerkers van gemeente Alkmaar , etc.) wordt ervoor
gezorgd dat er naast het concrete doen ook nieuwe inzichten kunnen ontstaat,
uitgewerkt en ingezet voor de toekomst van de ouder wordende doelgroep in
Alkmaar. Vanzelfsprekend vormt de hoeveelheid (levens)ervaring onderdeel van de
kennisdeling.
-8-
6. REALISATIE
EN MONITORING
(Nader uit te werken)
7. FINANCIEEL
(Nader uit te werken)
8. COMMUNICATIE
(Nader uit te werken)
9. BESTUURLIJKE
COMMUNICATIE
(Nader uit te werken)
Tenslotte,
De Seniorenpartij Alkmaar weet dat er bij diverse gemeenteraadsfracties
interesse bestaat en kennis beschikbaar is over en voor de doelgroep Senioren.
Graag is zij dan ook bereid de hiervoor genoemde Actielijnen met hen te
bespreken, uit te (laten) werken en de basis te laten zijn voor een integraal
Seniorenbeleid Alkmaar periode 2022- 2026.
Geen hernieuwde opvang statushouders in AZC De Vluchthoef
GEEN HERNIEUWDE OPVANG STATUSHOUDERS IN AZC DE VLUCHTHOEF
AFSPRAKEN MET DE OMWONENDEN NAKOMEN
VOORSTEL VAN B. & W. AFWACHTEN.
Geachte bewoners,
Tijdens de extra raadsvergadering van 13 september 2021 werd ruim aandacht besteed aan de oproep van het COA om in Alkmaar statushouders te huisvesten b.v. in het AZC De Vluchthoef. Voor de helderheid, het gaat hier niet om Afghaanse vluchtelingen!
De SeniorenPartij Alkmaar (SPA) heeft in haar reactie allereerst duidelijk gemaakt dat een ieder recht heeft op een dak boven zijn hoofd. En dat is iets dat niet alleen geldt voor statushouders; maar ook voor jong én senior die al jaren wachten op een betaalbare woning. De beschikbaarheid van betaalbare woningen neemt al jaren af en ook de doorstroming naar middeldure huur of betaalbare koop lijkt alleen voor de goed gevulde portemonnee beschikbaar.
De crisissituatie die met name door de fracties van de Alkmaarse PvdA en Groen Links wordt voorgesteld wordt NIET gedeeld door mevr. Van Kampen (burgemeester van Schagen) als voorzitter van de bovenregionale regietafel asielzoekers.
De SeniorenPartij Alkmaar (SPA) is niet tegen de opvang van statushouders in Alkmaar. Maar zal tegenstemmen als het gaat om hernieuwde huisvesting in het AZC De Vluchthoef. Daarover zijn door burgemeester Bruinooge heldere toezeggingen gedaan aan u, de omwonenden. De locatie kan namelijk heel snel worden herontwikkeld voor jongeren én senioren.
Met vriendelijke groeten,
De Gemeenteraadsfractie van de SeniorenPartij Alkmaar (SPA)
Arie Epskamp en Cor van Vliet
Financiële kater voor gepensioneerden
“HARD AAN HET WERK VOOR SENIOREN”
FINANCIËLE KATER VOOR GEPENSIONEERDEN
DAAROM GÉÉN VERHOGING LOKALE BELASTINGEN!
UW PORTEMONNEE LIEGT NOG STEEDS NIET!
INITIATIEFVOORSTEL SAMENHANGEND SENIORENBELEID
Besteedbaar inkomen achteruit:
Gepensioneerden krijgen komend jaar een flinke financiële klap te verwerken. Het besteedbaar inkomen staat flink onder druk door oplopende prijzen en een stagnerende AOW. Dat stellen de economen van de ABN AMRO.
Wat kunnen we in Alkmaar doen om het besteedbaar inkomen een beetje op peil te houden daar waar de Haagse partijen de senior opnieuw in de kou laat staan?
De SeniorenPartij Alkmaar (SPA) zal zich verzetten tegen verhoging van de Alkmaarse belastingen en heffingen. Net zo als wij vraagtekens zetten bij het mogelijk verstrekken van goedkope overheidsleningen bij o.a. het project “van het gas af”. De SeniorenPartij Alkmaar (SPA) gaat de Alkmaarse burger geen overheidsleningen opdringen, aldus Arie Epskamp, de fractievoorzitter en a.s. lijstaanvoerder van de SeniorenPartij Alkmaar (SPA).
Het Alkmaars college (VVD, Groen Links, D66,CDA en PvdA) denkt daar heel anders over maar u weet het, net als de SeniorenPartij Alkmaar (SPA):
“UW PORTEMONNEE LIEGT NOG STEEDS NIET”.
Initiatiefvoorstel samenhangend seniorenbeleid komt eraan!
De SeniorenPartij Alkmaar (SPA) heeft voor de zomervakantie het initiatief genomen om te komen tot een samenhangend seniorenbeleid te komen. We hebben de huidige aanpak versnipperd genoemd. Op allerlei gebied wordt wel aan senioren gedacht maar lijn valt er niet in te ontdekken.
De SeniorenPartij Alkmaar (SPA) heeft aan de Alkmaarse politieke partijen gevraagd om de “ontwikkelagenda” aan te vullen en we zijn heel blij dat veel partijen daaraan gehoor hebben gegeven. In het laatste kwartaal zal, samen met de geïnteresseerde partijen een initiatiefvoorstel worden ingediend. Een hele belangrijke stap in de goede richting.
Arie Epskamp: 06-41755123 a.epskamp@spa-alkmaar.nl
Cor van Vliet: 06-51422288 c.vanvliet@spa-alkmaar.nl
Hard aan het werk voor senioren
Opiniestuk Regionaal woningzoekende slachtoffer van: ???
Opiniestuk Regionaal woningzoekende slachtoffer van: ???
Het Noord Hollands Dagblad kopt vrijdag 14 mei 2021: “Veel huizen nodig voor A’dammers”. De Woningmakers ( het overleg tussen ontwikkelaars, makelaars, gemeenten en corporaties) zijn het blijkbaar met elkaar eens dat er in de komende jaren vele duizenden woningen moeten worden gebouwd voor woningzoekenden uit Amsterdam. Men heeft het dan vooral over koopwoningen!!. Onder het motto “ bouwen, bouwen, bouwen” wordt de indruk gewekt dat dit de regionaal woningzoekende, aangewezen op een huurwoning, aan een huis helpt. Maar is dat ook zo? In de periode 2018 – 2020 opgeleverde nieuwbouwplannen, zijn 1384 woningen opgeleverd waarvan 574 in de betaalbare huur (cat 1 en 2). Dat oogt een goed resultaat te zijn, maar op een totale woningvoorraad van ruim 51.000 (!) uiterst mager. Het aantal actief woningzoekenden in de regio Alkmaar betreft ruim 13.000 en in Alkmaar zijn 800 woningen van huurder gewisseld. Er is krapte op de woningmarkt, de prijs voor een koopwoning rijst de pan uit en het is beschamend hoeveel geld er wordt gevraagd voor huureenheden ( zowel woningen, kamers etc). Voeg daarbij toe dat huurwoningen aan de meest biedende worden verkocht. Amsterdammers, de loper wordt voor u uitgelegd! Alkmaar heeft zich, zonder te weten wat daarvan de effecten waren, gewillig aangemeld bij de Metropool Regio Amsterdam. Wat daarvan de lusten zijn is maar zeer de vraag; de lasten kondigen zich inmiddels aan. De Amsterdammer heeft het voorzien op Alkmaar en de regio. Met een verhoudingsgewijs veel hogere opbrengst van de verkoop van de eigen woning richt men zich onder andere op de regio Alkmaar. De tekst van genoemd artikel lezende: de gemeente Alkmaar heet vele duizenden Amsterdammers van harte welkom in de steeds duurder wordende koopwoning! Verbazingwekkend dat de corporaties in die zin meewerken en het niet meer opnemen voor hun doelgroep, de regionaal woningzoekende(n). Sta op en vorm boven het Noordzeekanaal een front tegen die ontwikkeling en bedien je ingeschrevenen! BAR Huishoudens! Al jaren wordt de Alkmaarse politiek geïnformeerd over de (toenemende) druk op de woningmarkt voor huisvesting van bijzondere doelgroepen. Kwetsbaren die zonder bijzonder ingrijpen in de verdeling van de betaalbare huurwoningen niet kunnen worden gehuisvest. Per jaar lukt dat wel voor ca. 100 huishoudens. Sinds kort, maar na nu blijkt langer bekend, is er sprake van een nieuwe categorie woningzoekenden, n.l. de BAR huishoudens , oftewel de bewoners van andere ruimten. Wat nu? Weer een andere categorie van ca. 10.000 (zie ABF Woningmarktregio Alkmaar). Wie worden daar nu mee bedoeld? Maar gelet op de benaming mag worden aangenomen dat ook die huishoudens gehuisvest moeten worden in woningen met een betaalbare huur (cat 1 en 2). Alkmaar, een gemeente steeds meer voor mensen met geld. In het begin van deze eeuw bedroeg de verhouding koop:huur 50:50. Inmiddels is dat 60:40. De plannen voor nieuwbouw die er liggen bestaan voor het overgrote deel uit koopwoningen want “anders kan het niet uit”. Dat houdt in dat de Alkmaarders die op een huurwoningen aangewezen zijn en blijven steeds minder te kiezen hebben. De Alkmaarse koper zal in de huidige markt moeten opbieden tegen anderen , waaronder velen uit andere regio’s bijvoorbeeld de regio Amsterdam. Het is door de hond of door de kat gebeten worden. De steun voor de Alkmaarse woningzoekende op de huurmarkt schiet schromelijk tekort! Alkmaar is centrumgemeente in Noord-Holland Noord. Eens zien wie na de gemeenteraadsverkiezingen 16 maart 2022 daadwerkelijk voor die categorie het vuur uit de sloffen loopt!! De gemeenteraadsfractie van de Senioren Partij Alkmaar (SPA) Cor van Vliet
Hard aan het werk voor U
Belgische Regering keurt bouw van twee tot drie gascentrales goed – ‘onaanvaardbaar’ voor milieugroepen
De komende jaren worden in België 2 à 3 nieuwe gascentrales gebouwd. Dat heeft de ministerraad vrijdag beslist. Millieuorganisaties noemen de beslissing ‘onaanvaardbaar’, de elektriciteitsbedrijven vinden dat de regering ’te krap’ zit met hooguit drie gascentrales.
De nieuwe gascentrales moeten er voor zorgen dat het licht blijft branden als in 2025 de kerncentrales sluiten, en dat ons land de overstap naar hernieuwbare energie kan maken.
De ministerraad keurde het wettelijk kader goed voor het CRM-mechanisme, oftewel het capaciteitsvergoedingsmechanisme: het steunsysteem voor investeerders in extra productiecapaciteit. Die steun zal worden toegekend via een veiling. Tinne Van der Straeten (Groen), federaal minister van Energie, wil via dat kader de bouw van gascentrales rendabel maken.
Drie tot vier jaar
De regering heeft vrijdag het volume vastgelegd voor de veiling in oktober. Het gaat om steun voor de bouw van productie die tot vier jaar nodig heeft om gebouwd te worden, bijvoorbeeld gascentrales. Maar ook andere technologie komt in aanmerking. In oktober wordt steun toegekend voor 2,3 GW. Daarbij wordt het aantal nieuwe gascentrales beperkt tot een minimum. Concreet zullen twee tot maximum drie gascentrales worden gebouwd, elk goed voor zowat 800 MW of de capaciteit van een middelgrote kerncentrale. Wie het laagste biedt op de veiling, kan dan gaan bouwen als de nodige vergunningen binnen zijn.
Reacties: ‘Onaanvaardbaar’ tot ‘Te krap’
Op de bouw van gascentrales komt kritiek van milieugroepen die ‘geen fossiel gas’ voor de productie van elektriciteit willen. Ze manifesteerden onder meer voor het partijkantoor van Groen.
Ook na de bekendmaking van de beslissing reageerden ze afwijzend. Subsidies voor fossiele brandstoffen kunnen we ‘onmogelijk aanvaarden’, aldus milieubewegingen Greenpeace, Bond Beter Leefmilieu en Inter-Environnement Wallonie in een gemeenschappelijk bericht.
‘Dit is een gemiste kans om radicaal in te zetten op innovatieve technologieën zoals vraagsturing en een versnelde uitbouw van hernieuwbare energie’, aldus de milieuorganisaties. Dat er maar 2 à 3 nieuwe centrales bijkomen, in plaats van het dubbele waar eerder sprake van was, is een ‘verdienstelijke beperking van de schade’, klink het nog. De milieubewegingen wijzen vooral met een beschuldigende vinger naar de vorige regering.
Febeg, de federatie van Belgische Elektriciteits- en Gasbedrijven, vindt de bouw van 2 à 3 nieuwe gascentrales dan weer ’te krap’ om de uitstap uit kernenergie te compenseren.
‘Het vervangen van 6 GW aan nucleaire capaciteit door 2,3 GW aan gascentrales is krap’, zegt Marc Van den Bosch, topman van Febeg. In 2024 wordt wel nog 1,4 GW extra capaciteit geveild. ‘Maar dan is het laat voor de bouw van grootschalige productie’.
Volgens de sector was het realistischer geweest om 3 à 4 nieuwe gascentrales te bouwen. ‘We hadden gehoopt op 3 à 3,5 GW aan capaciteit’. De stroomproducenten vrezen dan ook dat België zich bij krapte ‘wel heel erg afhankelijk van het buitenland maakt’ voor zijn energiebevoorrading.
BRON knack.be
” Van het gas af ? “
Fractieleider Arie Epskamp zegt dat de Europese Commissie op het punt staat om aardgas juist als duurzame energiebron aan te wijzen. Of dat ook meteen Europees beleid wordt, valt volgens hem weliswaar niet te zeggen, maar wat Brussel ook besluit, Alkmaar moet zich beraden ’op de gewenste route naar het Klimaatakkoord’. Wat de Seniorenleider betreft moet de ’brede conferentie’ er eentje worden zonder blokkades vooraf.
Gekkigheid
Epskamp wijst er nog maar weer eens op dat Nederland van het gas af wil, maar dat Duitsland 750 euro subsidie geeft voor wie juist een gasaansluiting neemt. ’Gekkigheid’, vindt Epskamp ’die het vertrouwen in de overheid niet bevordert’.
Overigens stookt een kwart van de Duitsers nog op olie en maakt het buurland al een grote milieusprong als die groep op aardgas overschakelt. Het Bundesministerium fur Wirtschaft und Energie tekent daar echter wel bij aan dat op termijn ook die gasketels er aan zullen moeten. Duitsland wil net als Nederland in 2050 CO2-neutraal zijn.
Weerstand
Maar hoe het ook zij, Epskamp signaleert een toenemende weerstand onder de bevolking tegen het streven naar een aardgasvrij land. ,,Het blijkt bijzonder complex”, zo schrijft hij aan het college. ,,En het is peperduur, zo rond de 40.000 euro per woning, aldus het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB).”
De fractievoorzitter vraagt om een berekening per huurder of eigenaar. In ieder geval moeten burgers geen goedkope overheidsleningen opgedrongen krijgen om de energie-overstap te bekostigen. ,,Die kunnen Alkmaarders in financiële problemen brengen.”
STOP DE FINANCIËLE ARMOEDE KLIMAATMAATREGELEN!
Vragen inzake “van het gas af aanpak”.
27 maart 2021
Geacht college,
Uit recente publicaties in allerlei kwaliteitsbladen blijkt dat de Europese Commissie op het punt staat om aardgas aan te wijzen als duurzame brandstof. Div. bronnen, aldus die publicaties, rond de Europese Commissie in Brussel bevestigen deze opvatting.
E.a. zou staan in de ontwerptekst voor nieuwe regelgeving over wat Brussel wel of niet als groene investeringen wil beschouwen. Of die tekst de eindstreep haalt is natuurlijk afwachten.
Feit is wel dat er binnen Europa niet uit te leggen verschillen bestaan.
Inwoners van Duitsland krijgen circa € 750,= subsidie op de aansluitkosten als zij overstappen op aardgas, terwijl de Nederlandse overheid er juist alles aan doet om het land aardgasvrij te krijgen.
De Senioren Partij Alkmaar (SPA) heeft de volgende vragen:
Snapt het College van Burgemeester en Wethouders dat de “gekkigheid” in verschillen van aanpak/inzicht het vertrouwen in de overheid niet bevordert?
Vraag A:
Heeft het College inzicht in de actuele kosten per woning?
Vraag B:
Wat zijn de thans berekende kosten voor een eigenaar van een woning?
Vraag C:
Wat zijn de evt. kosten voor een huurder van een woning, aangenomen dat het merendeel van de kosten zal moeten worden gedragen door de huurder?
Vraag D:
In het normale economische verkeer worden kosten altijd doorberekend aan koper/huurder. De Senioren Partij Alkmaar (SPA) neemt aan dat de kosten welke niet door subsidie aan de woningcorporaties worden gedragen een op een worden doorberekend aan de huurder. Zijn hierover al afspraken bekend?
Vraag A:
Bent u het met de Senioren Partij Alkmaar (SPA) eens dat we als (lokale) overheid nimmer op het pad van de overheidsleningen moeten begeven?
Vraag B:
Bent u het met de Senioren Partij Alkmaar (SPA) eens dat het mogelijk aanbieden van vorenbedoelde leningen inwoners van Alkmaar in financiële problemen zou kunnen brengen en dat de overheid juist op dat terrein een beschermende hand moet bieden?
Vraag A:
Bent u het met de Senioren Partij Alkmaar (SPA) eens dat na publicatie van de definitieve regeling het zeer gewenst is, wat die regelgeving ook gaat inhouden, ons in een themabijeenkomst te beraden op de meest gewenste route richting het Klimaatakkoord waarbij op voorhand géén blokkades worden opgeworpen?
Vraag B:
De Senioren Partij Alkmaar (SPA) gaat ervan uit dat u positief zult reageren op het voorstel tot het houden van een brede conferentie. Suggestie is dan ook om een palet aan deskundigen uit te nodigen. Voor de beantwoording dank ik u hartelijk.
Arie Epskamp – Fractievoorzitter Senioren Partij Alkmaar (SPA)
Voorwoord:
De fractie van de Seniorenpartij Alkmaar verdiept zich, hoe kan het ook anders, in de rol en positie van senioren in Alkmaar. Het is een steeds groter wordende groep in Alkmaar die zorg en aandacht verdient. De Seniorenpartij Alkmaar stelt zich op het standpunt dat, waar de doelgroep Senioren (55-plussers) inmiddels boven de 40% van de Alkmaarse bevolking bedraagt, deze serieuzer mag worden behandeld. Dat strookt (nog) niet met het standpunt van het Alkmaars college dat zich tevreden stelt met een versnipperde benadering van senioren in diverse portefeuilles.
De Seniorenpartij Alkmaar heeft haar oor te luisteren gelegd bij collega’s in den lande en op basis van verkregen input een ontwikkel-agenda “KOM OP (VOOR) SENIOREN” opgesteld. Een bespreekstuk en een eerste aanzet om juist voor de verkiezingen 2022 te komen tot vaststelling door de gemeenteraad van Alkmaar van de kaders voor een integraal Seniorenbeleid. Tijdens de begrotingsbehandeling 2021 heeft de Seniorenpartij Alkmaar alle fracties en de gemeenteraad gevraagd om hun input en vanuit diverse hoeken steun toegezegd gekregen.
De ontwikkel-agenda is een1e document in een reeks van drie (2e document: uitgewerkte 10 Actielijnen en 3e document: voorstel aan commissie met mogelijk concept-kaderstelling Seniorenbeleid) om te komen tot vaststelling van integraal Seniorenbeleid.
Allereerst wordt nu een bespreking voorgesteld met vertegenwoordigers van die fracties die daarin geïnteresseerd zijn (1). Het resultaat van deze bespreking, dat gezien zal worden als verbetering van de huidige tekst, zal in de ontwikkel-agenda worden aangepast; er ontstaat een groter draagvlak (2). Vervolgens zal het bespreekstuk aan geïnteresseerde Alkmaarders en Alkmaarse organisatie worden voorgelegd. De werkorganisatie van de gemeente Alkmaar zal daarvoor natuurlijk ook van harte worden uitgenodigd (3). Een nieuw (verbeterd) resultaat zal ontstaan (4) dat dán in een voorstel aan de commissie Sociaal kan worden voorgelegd (5).
De Seniorenpartij Alkmaar verheugd zich dan op behandeling in de commissie Sociaal waarbij de in de aanloop (3) bedoelde geïnteresseerden worden uitgenodigd. Het voorstel dat aan de commissie wordt voorgelegd houdt de ontwikkel-agenda “KOM OP (VOOR) SENIOREN” in die leidraad vormt voor de kaders van Seniorenbeleid door de gemeenteraad vast te stellen. De dan uitgewerkte aspecten REALISATIE EN MONITORING, FINANCIEEL, COMMUNICATIE, BESTUURLIJKE COMMUNICATIE maken vervolgens onderdeel uit van de kaders integraal Seniorenbeleid gemeente Alkmaar.
Fractie Seniorenpartij Alkmaar,
Arie Epskamp
Cor van Vliet
Peter van der Heijde
Frits Kaijer-Stouten
-1-
INHOUDSOPGAVE ONTWIKKEL-AGENDA SENIORENBELEID “KOM (OP) VOOR SENIOREN”
1. INLEIDING
2. ALKMAAR IN CIJFERS
3. VISIE
4. WAT DOEN WE AL
5. INTEGRAAL SENIORENBELEID OP ACTIELIJNEN
6. VOORTGANG, REALISATIE EN MONITORING
7. FINANCIEEL
8. COMMUNICATIE
BIJLAGEN:
A. CIJFERS OVER ALKMAAR
B. HOE IS DEZE AGENDA TOT STAND GEKOMEN?
-2-
1. INLEIDING
Bijna 42% van de inwoners van Alkmaar is ouder dan 55 jaar en dit percentage zal de komende jaren verder stijgen. De doelgroep senioren/ouderen is daarmee een groep mensen die niet over het hoofd gezien kan en mag worden. Het is een zeer diverse doelgroep, met een grote variatie aan achtergrond, vitaliteit, levensstijl, opleidingsniveau en inkomenspositie. Mensen ook met heel verschillende behoeftes en interesses. DE oudere bestaat niet, ondanks dat de hele doelgroep in de beeldvorming in het algemeen vaak als kwetsbaar wordt gezien.
Een vergrijzende samenleving brengt een aantal uitdagingen met zich mee voor de overheid en die samenleving. Maar het biedt zeker ook kansen ! Het aantal mensen dat een zorgvraag heeft zal stijgen. Maar ook het aantal mensen dat zich actief inzet voor hun omgeving, als vrijwilliger, bestuurslid, mantelzorger, oppas oma/opa, of op een andere manier als aanbieder van waardevolle kennis en ervaring. De oudere is ook consument van bijvoorbeeld horeca, winkels, cultuur en sport.
Ondanks dat de groep 55-plussers groot is en belangrijk voor Alkmaar, heeft het college van burgemeester en wethouders besloten van het Seniorenbeleid GEEN zelfstandig (lees: integraal) beleidsterrein/-veld te maken. Tijdens de begrotingsbehandeling 2021 in de raadsvergadering van november 2020 meldde het college nog wel dat Seniorenbeleid versnipperd is onder gebracht in diverse portefeuilles. Bij de behandeling in de commissie Sociaal van de Agenda Lokaal Volksgezondheidsbeleid op 14 januari 2021 heeft de Seniorenpartij Alkmaar nogmaals aandacht voor de senioren gevraagd. Bijvoorbeeld in de vorm van een ambitiegroep (mede gelet op de getoonde grafieken op de blz. 27 en volgende). Weinig respectvol daarbij is de aanduiding van de doelgroep door een oude man met een stok te tekenen en een oude vrouw met een grijs knotje.
Initiatiefnemers willen dat e.e.a. verandert in een integraal beleid dat mede de basis vormt voor het collegeprogramma voor de periode 2022 – 2026.
Het doel van een integraal Seniorenbeleid is: de kwetsbaarheid in de verschillende leefgebieden zo lang mogelijk voorkomen.
Het gaat daarbij dus vooral om preventie, zoals het voorkomen van eenzaamheid, dementie en andere problemen die ervoor zorgen dat mensen kwetsbaar en meer afhankelijk worden. Inzet is mensen zo lang mogelijk de regie over hun eigen leven te laten behouden en vitaal te blijven. Door voor deze richting te kiezen, richt het voorgenomen beleid zich niet alleen om de behoefte aan zorg zo lang mogelijk uit te stellen en te voorkomen dat deze voor de maatschappij onbetaalbaar wordt, maar vooral om te zorgen dat mensen op een fijne manier ouder kunnen worden in Alkmaar, desgewenst een zinvolle en betekenisvolle bijdrage kunnen leveren aan en in hun omgeving en de stad en plezier blijven houden in het leven.
Omdat preventie en bewustwording, ook in de communicatie, rode draden zijn door het Seniorenbeleid, is er als startleeftijd voor het gewenste seniorenbeleid gekozen voor 55 jaar.
55-plussers zullen zich niet allemaal aangesproken voelen door de term “ouder” en kunnen deze zelfs als beledigend ervaren. 55-plussers zullen gerust (aanname) van mening verschillen als het gaat om hoe men aangesproken wordt. Ten behoeve van de leesbaarheid van deze ontwikkel-agenda én omdat deze agenda de grondslag gaat vormen van het gewenste integraal Seniorenbeleid, kiezen initiatiefnemers ervoor in deze agenda voor om toch van Senioren te spreken en dat zonder een negatieve waarde aan het woord te willen verbinden of zonder een oordeel te willen geven over hoe oud iemand zich voelt: Leeftijd is immers een getal!
-3-
Een integraal Seniorenbeleid is verweven met een groot aantal thema’s en andere beleidsterreinen, zoals de WMO, wonen, veiligheid, cultuur, armoedebeleid, sport en werkgelegenheid. Om te kunnen bereiken dat inwoners gelukkig en gezond ouder worden in een veilige omgeving, ligt het voor de hand dat het Seniorenbeleid op al die gebieden onder de aandacht zijn. Uitgangspunt daarbij is dat op al die terreinen wordt samengewerkt, met partners binnen de overheid, met partners in de gemeente Alkmaar en met de oudere inwoners zelf. Dat geldt dus ook voor de bespreking/beoordeling van dit document.
Maar waarom een ontwikkel-agenda en wat is dat eigenlijk? Daar wordt voor gekozen omdat een agenda aangeeft hoe we iets willen aanpakken en wanneer we dat gaan doen: hoe willen we samenhangend Seniorenbeleid richting geven in de periode 2022 – 2026? Waar willen we onze ondersteuning aan de senioren in de komende jaren op richten en wat maakt dat tot een integrale opzet.
Deze ontwikkel-agenda kan worden beschouwd als een kapstok, waaraan het aanbod in de periode 2022 – 2026 wordt gehangen en die door thema vorm en inhoud te geven. Wat is de verdere inhoud van dit document:
– hoe staat het beleid gericht op senioren ervoor in Alkmaar
– wat is de visie van de gemeente Alkmaar op het Seniorenbeleid voor de komende jaren
– welke activiteiten worden er in onze gemeente uitgevoerd voor senioren
– op welke thema’s willen we het Seniorenbeleid ontwikkelen en het bestaande versnipperd beleid integreren.
Integreren en ontwikkelen. Zo dient het Seniorenbeleid te worden benaderd. Naast de senioren zelf zullen ook andere Alkmaarders en Alkmaarse organisaties bij deze beleidsontwikkeling worden betrokken. Logisch is dan ook dat onze kennisinstellingen en hun netwerken gevraagd worden actief mee te denken
Na bespreking van dit document ontstaat een prettig leesbaar stuk waarin de Alkmaarse senior zich herkent, dat thema’s bespreekt die hen raken, waardoor senioren zich aangesproken voelen.
Hoe gaan we nieuw integraal beleid realiseren? De in deze agenda genoemde actielijnen worden uitgewerkt in een concrete uitvoeringsagenda en uitgevoerd onder verantwoordelijkheid en regie van de gemeente Alkmaar. Voor sommige thema’s zal nog nader onderzoek moeten worden verricht of een plan van aanpak moeten worden opgesteld. Opzet is alle actielijnen in een planning (agenda) te zetten voor een uitvoering voor zowel de korte als de (middel) lange termijn. Dat vraagt ambtelijke én bestuurlijke inzet van de werkorganisatie en het college van burgemeester en wethouders. Gebruikmaking van de agenda biedt het college de mogelijkheid de gemeenteraad periodiek over de voortgang binnen de diverse actielijnen te informeren.
-4-
2. ALKMAAR IN CIJFERS
Een onderdeel van de basis voor het beleid van de gemeente Alkmaar wordt gevormd door cijfers van erkende instellingen. Zelf doet de gemeente Alkmaar geen onderzoek meer; maar gegevens kunnen onder meer worden gevonden bij het CBS, “waar staat je gemeente”, de GGD en de gemeentelijke basis administratie.
Hiervoor heeft u kunnen lezen dat de Alkmaarse bevolking vergrijst. Gegevens “ waar staat je gemeente” (2020): in Alkmaar is het aantal 55-plusser (36.844) 34% van de totale bevolking, terwijl het aantal 75-plussers (8.823) 8.2% bedraagt.
Het aandeel senioren in Alkmaar zal de komende jaren nog flink toenemen. Over 20 jaar is ca. 50%van onze bevolking 50-plus (CBS, Regionale prognose leeftijdsopbouw Alkmaar, peiljaar 2018).
Steeds meer mensen wonen langer zelfstandig. Dat is geaccepteerd overheidsbeleid. Met het ouder worden neemt ook het risico op eenzaamheid toe (“Waar staat je gemeente”: 2016 voelde 43.2% van de Alkmaarders zich eenzaam. Ondanks dat iedereen eenzaam kan worden in zijn/haar leven, kan een veerband tussen eenzaamheid en leeftijd niet worden ontkend. Die treedt het meest op vanaf 75 jaar, bijvoorbeeld door het overlijden van dierbaren, minder mobiliteit door bijvoorbeeld slechter lopen of door toenemende gezondheidsklachten.
(Statistiek leeftijdsopbouw Alkmaar, nader in te vullen.)
Uit nader onderzoek zal moeten blijken wat het ervaren geluk van senioren is. Een gelukkig mens voelt zich vaker vitaler dan wanneer sprake is van fysieke beperkingen en eenzaamheid.
3. VISIE
“Een vitale stad waar mensen op een gelukkige, gezonde manier ouder kunnen worden in een veilige omgeving”. Is dat het motto voor deze ontwikkel-agenda? Een vitale stad staat voor een groene, veilige en toegankelijke leefomgeving, inwoners die meetellen en meedoen, een plek waar mensen zichzelf mogen zijn, waar goede (basis)voorzieningen aanwezig zijn en waar mensen zich kunnen ontplooien. Het is ook de plek waar senioren een actief leven kunnen leiden, een leven waar zij zelf zo lang mogelijk de regie over kunnen voeren. Waar mensen gezond ouder kunnen worden en toegang tot zorg hebben als dat nodig is. Het is ook daar waar senioren met respect worden behandeld en gezien worden als waardevolle mensen met veel kennis en ervaring.
Het zal moeten gaan over een vitale stad waar inwoners niet betutteld worden en waar ze hun leven lang afhankelijk zijn van de overheid of van beroepskrachten. Een gelukkig leven voor senioren in Alkmaar is juist gebaseerd op (zo veel en zo lang mogelijk) zelfredzaamheid, regie over het eigen leven. Dát leven wordt vanuit de overheid en professionele organisaties ondersteund als er beperkingen zijn. Maar natuurlijk ook door vrijwilligers en mantelzorgers met hun levenservaring, opgedane kennis en vaardigheden.
Deze visie resulteert in een voorstel te komen tot 10 uitgewerkte Actielijnen (zie onder 5). Het resultaat daarvan zal na bespreking in de commissie Sociaal aan het college worden voorgelegd.
-5-
Dat moet naar het oordeel van de initiatiefnemers nog vóór de verkiezingen in 2022 plaatsvinden met het oog op opname daarvan in een concept beleidskader ten behoeve van een volgend collegeprogramma. Actielijnen zullen naar schaal worden uitgevoerd. Uitwerking kan geschieden voor heel Alkmaar, over voor bepaalde wijken en zelfs op straatniveau als daar een oplossing ligt.
4. WAT DOEN WE AL?
Dat is een goede vraag. Voor het integraal Seniorenbeleid en de ontwikkeling daarvan is het zaak met een aantal organisaties in Alkmaar op een rij te zetten wat er allemaal in Alkmaar voor ouderen georganiseerd wordt. Dat óók binnen de gemeente Alkmaar, aangezien beleid voor senioren, aldus het college, over diverse portefeuilles verdeeld (versnipperd) is. Vooral gekeken moet worden naar activiteiten die niet (direct) met Zorg te maken hebben, omdat integraal Seniorenbeleid niet over Ouderenzorg gaan. De Zorg namelijk is een apart thema binnen de Wmo. Wel kan sprake zijn van mogelijk aanvullende aanbevelingen.
Sprake zal zijn van activiteiten die anders of beter kunnen, of dat het goed zou zijn activiteiten ook in andere wijken (of buurten) te organiseren. Het kan gaan om een gewenst aanvullend aanbod. Ook het stopzetten van activiteiten is mogelijk omdat, hoe goed bedoeld ook, niet bereikt wordt wat vooraf als opbrengst gold. Bij bundeling van bedoelde activiteiten zal blijken of sprake is van juiste prioriteiten of een verschuiving daartussen nodig is.
Inventarisatie van dat “wat we al doen” zal zonder twijfel leiden tot de conclusie dat er zinvolle activiteiten voor senioren worden georganiseerd en dat er allerlei voorzieningen voor senioren zijn ter ondersteuning. Want er wordt door tal van verenigingen en stichtingen in Alkmaar hard gewerkt om activiteiten voor senioren uit te voeren. Inzet door beroepskrachten en vrijwilligers, buren, buurtgenoten, jong en oud, allen mensen die hart hebben voor senioren.
Een aantal senioren zal zeker nog geen gebruik maken van activiteiten of voorzieningen. Dat kan zijn vanwege mobiele beperkingen en/of andere gezondheidsproblemen. Maar ook omdat ze het eng vinden zomaar bij een activiteit naar binnen te stappen of zich niet aangesproken voelen door het aanbod. Ook natuurlijk omdat senioren niet weten dat sommige activiteiten bestaan, mede veroorzaakt doordat ze nog niet of te weinig vaardig zijn met laptop of smartphone. Het zichtbaar maken van het activiteitenaanbod: daar is zeker ook een slag in te slaan.
(Voorbeelden: huisbezoeken, de Zonnebloem, sociaal restaurant, sportieve en culturele activiteiten, activiteiten voor LHBTI-ouderen, enz)
5. EEN SPOORBOEKJE VOOR HET SENIORENBELEID, “KOM OP (VOOR) SENIOREN”.
Wat de Seniorenpartij Alkmaar betreft zou uitwerking plaatsvinden van de volgende Actielijnen. Bij bespreking van dit document kunnen daarin aanpassingen worden aangebracht, kunnen Actielijnen worden geschrapt, samen- of toegevoegd. In iedere Actielijn zullen mogelijkheden zijn om verschilden leeftijdsgroepen en doelgroepen met elkaar te verbinden.
Actielijn 1. Eenzaamheid en verbinding
Zoals gezegd, we gunnen iedere inwoner om gelukkig te worden in Alkmaar. Omstandigheden zijn er natuurlijk die niemand altijd gelukkig is door bijvoorbeeld pech, ziekte. Steekwoorden die in dit kader kunnen gelden zijn:
-6-
Iedereen kan getroffen worden door eenzaamheid, dat speelt ook bij de ouder worden senior. Niet dat eenzaamheid raar is, het hoort bij een deel van het leven. Het is wenselijk eenzaamheid op te sporen, te erkennen en bespreekbaar te maken. In Noord-Holland zijn diverse samenwerkingsverbanden die eenzaamheid in al zijn facetten benaderen. Wat de Seniorenpartij Alkmaar betreft wordt ingezet op de sociale eenzaamheid(= het niet -kunnen- maken van verbinding). Dan hebben mensen een klein of zelfs geen netwerk, of een netwerk waarmee geen verbinding gemaakt wordt omdat activiteiten bijvoorbeeld niet aanspreken. Essentie van deze Actielijn: het ons richten op het voorkomen , signaleren en aanpakken van sociale eenzaamheid. Aandacht daarbij is er ook voor mantelzorgers die als gevolg van hun mantelzorgtaak hun sociale netwerk zien slinken. (Hierbij onder andere aansluiten bij actieprogramma Rijk: Eén tegen Eenzaamheid met de mogelijkheid gelden te verkrijgen voor een lokale aanpak).
Actielijn 2. Het verbinden van jong en oud
Als rode draad door dit spoorboekje loopt de inzet jong(er) en oud(er) te verbinden. Jongeren kunnen iets voor de ouderen betekenen en omgekeerd. Steekwoorden in dit kader:
– met elkaar kennis maken
Actielijn 3. Dementievriendelijkheid
Bekend is dat dementie in de komende decennia toeneemt, maar ook nu al veel mensen bezighoudt. De kans op dementie neemt toe naarmate de leeftijd vordert, dus ook in Alkmaar.
Reden dat voorgesteld wordt bij de uitwerking van deze actielijn als uitgangspunt te kiezen dat:
Actielijn 4. Armoede en (arbeids)participatie
Armoede zal er zeker zijn, ook onder senioren en die zorgt onder meer voor dat zij minder of niet kunnen meedoen in de maatschappij. Een (grote) groep senioren krijgt AOW met een klein pensioen. Dat is geen vetpot en het ontbreekt dan ook eenvoudigweg aan geld om een lidmaatschap van een vereniging te betalen of voor de aanschaf van digitale media. Ook laaggeletterdheid vormt een oorzak van armoede onder senioren. In dit kader kan ook nog als reden gelden dat er geen gebruik wordt gemaakt van sociale voorzieningen. Het hoeft geen betoog dat verder gegaan moet worden met het stimuleren gebruik te maken van voorzieningen als huur- en zorgtoeslag en kwijtschelding van gemeentelijke- en waterschapsbelasting. Arbeidsparticipatie van de 55-plusser onder uitkeringsgerechtigden is een manier om ervoor te zorgen dat een (beter) pensioen kan worden opgebouwd. Wat kan er voor die groep (nog meer) gedaan worden (een loket voor de oudere werkzoekenden?).
Actielijn 5. Vitaal en gezond ouder worden.
Zo vitaal en gezond mogelijk oud(er) worden wordt steeds belangrijker. Vitaliteit is meer dan gezondheid, het is ook de regie op het eigen leven: zo lang mogelijk zelfredzaam blijven. Daarin zijn nog stappen te zetten, waaronder:
-7-
Actielijn 6. De digitale maatschappij
De digitale middelen spelen een steeds grotere rol in de maatschappij. Er zijn senioren die daarmee niet handig zijn en het gevoel krijgen daardoor geïsoleerd te raken van communicatie en informatie. Ook de onder Actielijn 4 genoemde laaggeletterdheid speelt daarbij een rol en dat noodzaakt dat papieren informatie nog steeds belangrijk is (zie bijvoorbeeld de discussie over de papieren bezoekerskaart). Maar digitalisering biedt ook kansen, want zo bieden social media de mogelijkheid gevoelens van eenzaamheid en onveiligheid tegen te gaan. Het is wel zaak dat senioren dan iemand “in de buurt” hebben die kan helpen bij het gebruik van social media en leren er op een veilige manier mee om te gaan.
Actielijn 7. Ouderen doen en denken mee
De Seniorenpartij Alkmaar spreekt de wens uit dat zoveel mogelijk senioren willen meedoen en meedenken bij het bespreken en beoordelen van dit document, de Actielijnen en de uitvoering ervan. Het idee is dan ook jaarlijks, of een paar keer per jaar, discussiepanels en/of bijeenkomsten te organiseren om te praten over de voortgang van het beleid, dan wel de uitvoering daarvan. Van onderop vorm geven in goede samenwerking met de doelgroep zelf, maar zo mogelijk ook met andere betrokken (jongere) mensen.
Actielijn 8. Een veilige woon- en leefomgeving
Een veilige oude dag, wie wil dat nou niet! Maar zo eenvoudig als hier geschreven is dat zeker niet, want veiligheid kent diverse aspecten. Wat te denken van:
Actielijn 9. Communicatie en beeldvorming
In Alkmaar wordt momenteel met senioren gecommuniceerd via digitale middelen en soms via een weekblad. Vraag is of dat de beste methoden zijn om senioren te bereiken. De Seniorenpartij Alkmaar is daarbij ook van mening dat er positiever beeld over senioren kan worden ontwikkeld. De senior mag gezien worden!!
Actielijn 10. Kennisdeling
Naast veel doen, nadenken en onderzoeken van, over en voor senioren is het zaak met hen in gesprek te blijven. Met deze kennisdeling (inwoners, organisaties, medewerkers van gemeente Alkmaar , etc.) wordt ervoor gezorgd dat er naast het concrete doen ook nieuwe inzichten kunnen ontstaat, uitgewerkt en ingezet voor de toekomst van de ouder wordende doelgroep in Alkmaar. Vanzelfsprekend vormt de hoeveelheid (levens)ervaring onderdeel van de kennisdeling.
-8-
6. REALISATIE EN MONITORING
(Nader uit te werken)
7. FINANCIEEL
(Nader uit te werken)
8. COMMUNICATIE
(Nader uit te werken)
9. BESTUURLIJKE COMMUNICATIE
(Nader uit te werken)
Tenslotte,
De Seniorenpartij Alkmaar weet dat er bij diverse gemeenteraadsfracties interesse bestaat en kennis beschikbaar is over en voor de doelgroep Senioren. Graag is zij dan ook bereid de hiervoor genoemde Actielijnen met hen te bespreken, uit te (laten) werken en de basis te laten zijn voor een integraal Seniorenbeleid Alkmaar periode 2022- 2026.
SENIORENPARTIJ ALKMAAR: ZONDER ZICHT OP INTEGRAAL SENIORENBELEID GEEN GOEDKEURING BEGROTING 2021!
De SeniorenPartij Alkmaar ( SPA) heeft tegen de begroting 2021 gestemd: het College van Burgemeester en Wethouders ( VVD, GroenLinks, CDA, D66 en de PvdA) weigerde voor de zoveelste maal niet in te gaan op ons verzoek te komen met een integraal seniorenbeleid.Bijna 45000 Alkmaarders zijn 50 jaar of ouder. Het kan dan toch niet zo zijn dat daar waar wel sprake is van een Dierenwelzijnsbeleid en Jeugdbeleid er geen samenhangend Seniorenbeleid is?Het College reageerde smalend met woorden van “ seniorenbeleid zit al versnipperd in de diverse portefeuilles”.Geen enkele wethouder is echter verantwoordelijk voor een portefeulle Seniorenbeleid!Dat moet over zijn, want zaken als eenzaamheid, verbining, dementievriendelijkheid, armoede en ( arbeids)participatie, maar ook wonen, vitaal en gezond ouder worden verdienen aandacht waarbij met en niet over senioren wordt gesproken.De SeniorenPartij Alkmaar ( SPA) zal, nu het College van Burgemeester en Wethouders dat nalaat, zelf komen met een voorstel hoe te komen tot een integraal seniorenbeleid. Uiterlijk in het 1e kwartaal 2021 zal een bespreekstuk in de commissie Sociaal kunnen worden behandeld. Cor van Vliet heeft de coördinatie van dit stuk.Andere onderdelen uit het begrotingsbetoog van Arie Epskamp (fractievoorzitter):* stop voorlopig met de inzet “ van het gas af”. Zolang Duitsland bij iedere nieuwe gasaansluiting subsidie betaald zijn wij op de verkeerde weg. Het jaagt onze inwoners op zinloze, extra kosten en dat wil de SeniorenPartij Alkmaar ( SPA) niet. Het kost velen al moeite genoeg hun baan te behouden of hun winkel overeind te houden.* uitblijven van een actuele armoedemonitor kan in deze periode gewoon niet.* nieuw jongerenbeleid zal zich moeten bewijzen alvorens (€900.000) te korten op jeugdzorg.* bestuurlijke daadkracht op de leegloopdossiers WMO en jeugdzorg is volstrekt onvoldoende.* mooie woorden over nieuwbouwwoningen, maar voor betaalbare woningen moet men naar elders verhuizen.Kortom, aan de senior wordt in de begroting 2021 nauwelijks aandacht geschonken. De SeniorenPartij Alkmaar ( SPA) zou andere keuzes maken. Gelukkig kunnen de inwoners van Alkmaar dat in maart 2022 ook doen!